Uticaj prajminga semena hitosanom na otpornost pšenice na stres izazvan poplavom

Apstrakt

 Uvod: U savremenoj poljoprivredi jedan od najvećih izazova za uzgoj pšenice je poplava, koja značajno umanjuje klijavost, rast i prinos biljke.  Prajming (tretman) sjemena predstavlja efikasnu tehniku za unapređenje otpornosti biljaka.

 Cilj: Ispitivanje uticaja tretmana sjemena pšenice hitosanom na odgovor biljaka pšenice na kratkotrajnu poplavu.

 Materijal i metode: Eksperiment je podrazumijevao potapanje sjemena pšenice, sorte nova bosanka, u rastvor hitosana (H, 2,5 mg/mL)  tokom 24 h dok su kontrolna sjemena bila u destilovanoj vodi. Nakon prajminga, sjemena su zasađena u zemlju. Biljke su rasle u optimalnim laboratorijskim uslovima sedam dana, nakon čega je dio biljaka izložen poplavi (P) u trajanju od sedam dana, a dio biljaka je i dalje rastao u optimalnim uslovima. U listovima  četiri grupe uzoraka (KK – netretirana sjemena i netretirane biljke; HK – tretirana sjemena, netretirane biljke; KP – kontrolna sjemena, tretirane biljke; HP – tretirana sjemena i tretirane biljke) spektrofotometrijski je određen sadržaj fotosintetičkih pigmenata, koncentracija solubilnih proteina, aktivnost peroksidaza klase III (POX) i sadržaj fenolnih jedinjenja.

 Rezultati: Sadržaj solubilnih proteina je bio veći kod KK (2,860 mg/gFW ±  0,104) u odnosu na KP (2,455 mg/gFW ± 0,07), kao i kod uzoraka HK (2,564 mg/gFW ± 0,084) u odnosu na uzorke HP (1,805 mg/gFW ± 0,045). Najveća koncentracija ukupnog hlorofila izmjerena je kod uzoraka KP, dok je tretman sjemena hitosanom doveo do smanjenja koncentracije. Aktivnost POX se značajno razlikovala između kontrolnih i tretiranih biljaka, pri čemu je najveća aktivnost izmjerena kod uzoraka HP, a najmanja kod uzoraka KK. Sadržaj fenolnih jedinjenja je bio najveći kod HK biljaka. 

Zaključak: Dobijeni rezultati ukazuju na to da bi hitosan kao prajming agens sjemena pšenice mogao povećati toleranciju biljaka pšenice na poplavu djelujući na antioksidativni sistem.