Pejn, republikanizam i Biblija: „Common Sense” kao jevanđelje američke revolucije

Apstrakt

Uvod: Tomas Pejn, rođen u Detfordu, u Engleskoj, u atipičnoj porodici od oca Džozefa, kvekera i zanatlije, i majke Frances, anglikanke i ćerke advokata, više od tri i po decenije svog života nije bio ništa više od jednog od mnogih predstavnika engleske radničke klase. Svojim odlaskom u Ameriku postaje jedna od ključnih figura predstojeće revolucije i pisac poznatog pamfleta, kojim će da uzdrma temelje britanskog imperijalizma i odlučno, na temeljima Biblije, suprotstavi se principu kraljevske vlasti.

 Cilj: Analizirati odnos između Pejnove političke ličnosti, republikanskih principa koje on iznosi u „Common Sense-u”, te biblijskog teksta u propagandno-ideološkom smislu, kako bi se mogao bolje razumjeti epohalni značaj Pejnove političke misli iskazane u njegovom, vjerovatno, najpoznatijem pamfletu.

 Materijali i metode: Primarna literatura u radu bio je sam „Common Sense”, te pored njega Biblija. Osim toga, za potrebe pisanja rada korišteno je više nam dostupnih prethodno objavljenih Pejnovih biografija, kako bi se razumjele životne okolnosti koje su Pejna navele da napiše svoj „Common Sense”.  Za bolje razumijevanje Pejnove političke misli u samom pamfletu korištene su 
različite literarne, uporedne literarne, filozofske i istorijske analize djela.

 Rezultati: Uprkos različitim uticajima spolja, možemo konstatovati da je Pejnova politička misao autentična i neponovljiva. Svojim nenadmašnim stilom Pejnov pamflet se proslavio kao svojevrstan bestseller u Americi, ali i širom Evrope. Iako biblijski stihovi o Gideonu i Samuilu (Knjiga o sudijama i Prva knjiga o Samuilu) zauzimaju centralno mjesto, Pejn se referiše i na druge starozavjetne knjige poput Knjige izlaska, Knjige stvaranja, a postoje i tragovi mogućeg uticaja 
novozavjetne misli na Pejna.

 Zaključak: Pejn narativ o biblijskoj osudi monarhije kombinuje sa idejom o američkoj izuzetnosti i posebnosti na taj način stvarajući kod čitalaca predstavu o američkoj republikanskoj revoluciji kao jedinom ispravnom, ali i jedinom mogućem rješenju političke krize.